Hubert van der Donckt
beeldend kunstenaar
1936 -1996

Het is inmiddels al 25 jaar geleden dat Hubert - net geen zestig jaar oud - onverwacht en al te vroeg overleed.
Graag blikken we hier even achterom om onze oudste broer een bescheiden hommage te brengen .

 

Geboren in 1936, viel zijn prille jeugd samen met de oorlogsjaren. Verre van te beweren dat zulks 'onuitwisbare sporen' naliet, zal het  toch ongetwijfeld zijn eerste levenservaringen in het landelijke Huise hebben gekleurd.
(Zelf waren we amper zes jaar oud toen de  geallieerden in Huise neerstreken. Niettemin blijven de beelden van de legerkolonnes die rond de kerk kampeerden onuitwisbaar in ons geheugen gebrand ..)

  van jezuïet tot benedictijn 

Na een aantal kommerloze jaren in dorp en school was het tijd voor het internaat in het Gentse Sint-Barbara-college. Hierdoor zijn evenwel de boeiende ervaringen rond de bouw en de verhuis in 1948 naar het grote nieuwe Ooievaarsnest grotendeels aan hem voorbij-gegaan. Voor jonge knapen als wij toen waren, toch wel een opwindende reeks gebeurtenissen ..
Enkele jaren later ondergingen we zelf ook het 'kostschoollot'. Met terechte trots keken we daar op naar ons broer toen hij met glans en bravoure de rol van de boze heks vertolkte in het groots opgezette toneelsprookje 'Hansje & Grietje'.
De veeleisende opleiding die de paters jezuïeten voorhielden bleek evenwel niet echt aan hem besteed. Onze ouders namen dan ook de beslissing - achteraf wijs gebleken- hem toe te vertrouwen aan de zorgen van de benedictijnen . In het verre Maredsous volgde hij een opleiding in de edelsmeedkunst, en cum laude studeerde hij af in de keuzerichting 'dinanderie'. Hij presteerde het m.a.w. om met precisie en veel geduld uit een vlakke koperen plaat een recipiënt te hameren. Maar evengoed zagen we uit zijn vaardige handen sierlijk vaatwerk ontstaan, vervaardigd uit edelere metalen als goud en zilver, want bestemd voor kerkelijk gebruik.

  schatten op zolder 

Na zijn legerdienst, in 1958 - het Expojaar- begon hij met een niet aflatend dynamisme thuis de grote zolderruimten in te palmen en te vertimmeren tot een indrukwekkend atelier met branders, ovens en lopend bandwerk. Het begon stilaan op een heuse KMO te lijken, inclusief leerjongens en een sales assistant. Maar zelf leek Hubert wel een duizendpoot: het ene moment stond hij in overall te lassen in het atelier, even later vertrok hij met das en jasje aan op klantenbezoek, en vaak zat hij 's avonds nog te schetsen aan de tekentafel.

 

Begin de jaren zestig was hij al genoodzaakt uit te zien naar een nieuwe lokatie, en hij kreeg de kans om op een hoek van het grootouderlijk domein te Wannegem-Lede een nieuw atelier te bouwen.

 

 

overgrootvader Leo ThomaesOngetwijfeld dankte Hubert zijn vaardigheid & vakmanschap deels van zijn opa Jozef Thomaes, en toeval of niet, hier is hij in dezelfde pose vereeuwigd als zijn overgrootvader, Leo Thomaes..

 

  pater familias 

Intussen was hij ook nog aan de bouw van zijn woning begonnen, naast zijn atelier te Lede.
In 1967 trouwde hij met Cecilia Bauters, geboren en getogen op een boogscheut van het ouderlijk nest. Apetrots kon hij weldra terugblikken op de drie musketiers die zij hem schonk: Wouter, Peter en Stijn.

 

 

  een nieuw elan 

 

In de latere jaren zeventig koos Hubert resoluut voor het unieke werk. Zijn scheppingsdrang schuwde daarbij de uitdaging niet. Hij ging zich volop toeleggen op de techniek van het bronsgieten. Geen dimensie of afmeting, noch de logistieke beperkingen van zijn atelier leken hem af te schrikken. Een andere hoek van zijn werkplaats transformeerde hij tot  tentoonstellingsruimte. Bij tijd en wijle gooide hij zijn deuren open en verwelkomde hij zowel de nieuwsgierige passanten als de oprechte kunstminnaars.
Hij ontwikkelde een eigen herkenbare stijl die hij in het verloop der jaren wist uit te puren en te verfijnen. Zijn werk werd reeds door een groeiend aantal kunstliefhebbers geroemd, en hij was goed op weg naar een erkenning in bredere kringen toen het fatum er anders over besliste.
Hubert, graag hadden we je je plaats zien innemen onder de coryfeeën van de beeldende kunstenaars. Te bescheiden, en nog boordevol beloftes, ben je vóór je beurt moeten heengaan.

 

viervoetige bronzen kandelaar, circa 1989

Wellicht de spontaanste lof over Hubert als mens en als kunstenaar vernam ik uit de mond van E.H. Pierre Smeyers, pastoor te Ganshoren en tevens ziekenhuis-aalmoezenier. We kwamen eerder toevallig met elkaar in gesprek - het was in januari 1997 - toen hij, bij het horen van mijn naam, vroeg of ik geen familie was van ... Het bleek toen dat hij Hubert meerdere opdrachten voor zijn parochiekerk had laten uitvoeren. De daaruit ontstane vriendschap en waardering voor zijn werk heeft hij dan ook beklemtoond door zijn aanwezigheid op Hubert's uitvaartplechtigheid.

Slechts onlangs kwamen we te weten dat Hubert blijkbaar ook in houtbeeldsnijwerk bedreven was.  Naar aanleiding van het op til zijnde huwelijk van Len & Laurence in de kerk van Sint-Martens-Latem signaleerde de familie Scheerder ons dat de Sint-Maartens-figuur op de centrale deurstijl van de kerkpoort van zijn hand is. In 1995 sneed hij inderdaad op vraag van de Latemse Kerkfabriek de nieuwe sierlijke St Maarten ter vervanging van het verdwenen origineel, en trad aldus - tot ieders tevredenheid en bewondering - in het voetspoor van zijn middeleeuwse voorganger.

Ode aan het ei - Hubert van der DoncktTerecht trots was Hubert op de kunstwerken die hij kon realiseren in opdracht van de overheid en daardoor toegankelijk werden voor een groter publiek. We vermelden het beeldje 'Meisje met fluit'' te Ouwegem -wellicht zijn laatste werk - dat verwijst naar de jaarlijkse merkwaardige 'Fluitjeskermis'. Enkele jaren eerder had hij te Kruishoutem eeuwige roem geoogst met zijn fontein op het marktplein die een 'Ode aan het Ei' symboliseert. Realiseren was voor hem geen ijdel woord: hij bedacht en boetseerde het ontwerp, goot eigenhandig de bronzen elementen, assembleerde het geheel, installeerde de fontein, en maakte achteraf steevast een ommetje naar Kruishoutem om te checken of alles nog wel spoot naar wens.

  TERUG    START

28-08-2021 - © Raf van der Donckt